Sigortasız Araç Cezası

Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (trafik sigortası) olmadan trafiğe çıkmak; idari para cezası, araç için trafikten men ve ilave masraflar gibi ciddi yaptırımlar doğurur. Sigortanın amacı, bir kazada üçüncü kişilere verilebilecek maddi ve bedeni zararların teminat altına alınmasıdır. Poliçesiz kullanım, hem sürücüyü hem de araç sahibini hukuki ve mali risklerle karşı karşıya bırakır; üstelik kaza olmasa bile denetimde tespit edilmesi idari yaptırım uygulanmasına yeterlidir.

Uygulamada denetimi yapan ekip, aracın sigorta durumunu anlık olarak sistemden sorgular. Poliçe yoksa tutanak düzenlenir, ceza tebliğ edilir ve çoğu durumda araç, geçerli poliçe ibraz edilene kadar trafikten men edilir. Sürücü/araç sahibi, cezaya ek olarak çekici ve otopark ücretleriyle de karşılaşabilir. Bu metin genel bilgilendirme amaçlıdır; mevzuat ve tutarlar zamanla değişebildiğinden güncel durum için uzman görüşü alınması yararlı olacaktır.

Sigortasız Araç Yakalanırsa Ne Olur?

Denetimde aracın trafik sigortası olmadığı tespit edilirse, öncelikle idari para cezası uygulanır ve tespit tutanağı düzenlenir. Görevli ekip, sistem üzerinden poliçe varlığını kontrol ettiğinden “kâğıt poliçe” ibrazı tek başına yeterli sayılmaz; elektronik kayıt esastır. Sürücüye cezanın tebliği yapılır ve tebliğle birlikte ödeme/itiraz hakları işlemeye başlar.

Buna ek olarak, araç çoğu durumda trafikten men edilerek çekiciyle otoparka götürülür. Men uygulaması, aynı gün içinde geçerli poliçe düzenlenip ibraz edilmesi hâlinde kaldırılabilir. Ancak çekici ve otopark masrafları araç sahibine aittir. Aracın teslimi için; geçerli sigorta poliçesi, ceza makbuzu ve otopark/çekici bedellerinin ödendiğini gösterir belgeler istenir.

Trafik Sigortası Olmayan Araç Trafikten Men Edilir Mi?

Zorunlu trafik sigortası olmadan trafiğe çıkan araçlar kural olarak trafikten men edilir. Men işleminde amaç, sigortasız aracın trafikteki üçüncü kişiler için oluşturduğu riskin derhal ortadan kaldırılmasıdır. Bu nedenle araç, çekiciyle güvenli bir otoparka alınır ve men şerhi, geçerli poliçe ibraz edilene kadar kaldırılmaz.

Bazı durumlarda, sürücünün aynı gün içinde e-devlet veya sigorta şirketi üzerinden anlık poliçe düzenleyip sistemde görünmesini sağlamasıyla men işlemi kısa sürede kaldırılabilir. Ancak bu, cezanın uygulanmasına engel değildir ve çekici/otopark bedelleri ayrıca ödenir. İdari süreç, il ve uygulama farklılıklarına göre değişebileceğinden yerel birimlerin talep ettiği evrak ve prosedürler de takip edilmelidir.

Sigortasız Araçla Kaza Yapılırsa Kim Sorumlu Olur?

Sigortasız araçla kaza yapıldığında, üçüncü kişilerin uğradığı maddi ve bedeni zararların tazmini doğrudan araç sahibi/sürücüye yöneltilebilir. Zorunlu trafik sigortası teminatı bulunmadığı için, normalde sigortadan karşılanacak kalemleri sorumlular kendi malvarlıklarıyla karşılamak zorunda kalabilir. Bu; araçta meydana gelen hasarlar, karşı tarafın aracındaki hasarlar, değer kaybı talepleri, tedavi giderleri ve destekten yoksun kalma tazminatları gibi kalemleri içerebilir.

Bununla birlikte, bedeni zararlar bakımından bazı hâllerde Karayolları Güvence Hesabı devreye girebilir; ancak Güvence Hesabı, ödediği tutarlar için sigortasız aracın maliki ve sürücüsüne rücu eder. Ayrıca ceza hukuku yönünden de trafik güvenliğini tehlikeye sokma veya taksirle yaralama/ölüm gibi suç tipleri gündeme gelebilir. Dolayısıyla sigortasız araç kullanmak, bir kazada katlanılması gereken mali ve hukuki riski ciddi biçimde büyütür.

Sigortasız Araç Cezası Ne Kadar Sürede Ödenmelidir?

İdari para cezalarında tebligatla birlikte ödeme süreci başlar. Trafik kaynaklı idari para cezalarında, erken (peşin) ödeme belirli bir süre içinde (genellikle 15 gün) yapılırsa indirim uygulanır; bu süre geçerse indirim hakkı kaybedilebilir ve gecikme zammı/devlet alacaklarına ilişkin takip süreçleri devreye girebilir. Bu nedenle tebligat tarihini not etmek ve süreleri kaçırmamak önemlidir.

Eğer cezanın haksız olduğunu düşünüyorsanız, itiraz da sürelidir. İtiraz eden kişinin, peşin ödeme indiriminden yararlanıp yararlanamayacağı veya ödemenin itirazı etkileyip etkilemeyeceği gibi ayrıntılar, güncel mevzuat ve uygulamaya göre değişebilir. En sağlıklı yol, tebligat üzerindeki açıklamaları takip etmek ve gerektiğinde hukuki destek almaktır.

Sigortasız Araç Cezası Nereye Ödenir?

Trafik kaynaklı idari para cezaları; Gelir İdaresi Başkanlığı (İnteraktif Vergi Dairesi) üzerinden çevrim içi olarak, anlaşmalı bankalar, PTT şubeleri ve çoğu zaman e-Devlet entegrasyonları aracılığıyla ödenebilir. Denetim sırasında düzenlenen makbuz veya tebligat üzerinde, ödeme kanalları ve referans numaraları açıkça yer alır; bu bilgileri kullanarak hızlıca işlem yapılması önerilir.

Aracın trafikten men edildiği durumlarda, yalnızca cezanın ödenmesi yetmez; ayrıca geçerli trafik sigortası düzenlenmeli ve çekici/otopark ücretleri de yatırılmalıdır. Otoparktan teslim sürecinde, ödeme dekontları ve yeni poliçe ibraz edilir. Her ilde süreçle ilgili küçük farklılıklar olabileceğinden, ilgili birimlerin (trafik tescil/emanet otopark) duyuruları ve yönlendirmeleri de dikkate alınmalıdır.